ثبت در سامانه SIS و محدودیت‌های تبدیل اقامت: حفاظت ممکن است، کار نه – یادداشت تحلیلی بر رأی TAR لاتزیو، شعبه اول (سوم)، شماره 9087/2025، پرونده شماره RG 1274/2022، مورخ 12 مه 2025
وکیل فابیو لوسچربو – وکیل متخصص در حقوق مهاجرت
۱. مقدمه
در رأی شماره 9087 مورخ 12 مه 2025، دادگاه اداری منطقه‌ای لاتزیو (TAR Lazio) به مسئله‌ای مهم در حقوق اتباع خارجی می‌پردازد: تأثیر ثبت در سامانه اطلاعات شنگن (SIS II) بر فرایند تبدیل نوع اجازه اقامت.
دادگاه در این حکم به روشنی بیان می‌کند که ثبت در SIS II به عنوان "شخص غیرقابل پذیرش در حوزه شنگن" مانع صدور یا تمدید اجازه اقامت با ماهیت حمایتی (مانند پناهندگی، حمایت فرعی، یا اقامت بشردوستانه) نیست، اما تبدیل آن به اقامت به دلایل غیرحمایتی – مانند کار، تحصیل یا خانواده – را به‌طور کامل غیرممکن می‌سازد.
۲. خلاصه پرونده
شاکی دارای مجوز اقامت بشردوستانه بود و قصد داشت آن را به مجوز اقامت برای کار تابعیت تبدیل کند. اما اداره پلیس رم درخواست او را رد کرد، با این استدلال که دولت سوئیس او را در سامانه SIS II به عنوان شخص غیرقابل پذیرش در منطقه شنگن ثبت کرده بود.
در شکایت مطرح‌شده، وکیل مدافع به فقدان توجیه قانونی، عدم رعایت حق دفاع (ماده 10 مکرر از قانون 241/1990)، فقدان تحقیقات واقعی و بی‌توجهی به روند ادغام شاکی در بازار کار ایتالیا استناد کرده بود.
۳. تحلیل رأی دادگاه
دادگاه TAR شکایت را رد کرد و استدلال‌های زیر را مطرح نمود:
-
اطلاع‌رسانی مطابق با ماده 10 مکرر انجام شده بود و اعتراضات شاکی فاقد وزن کافی برای بی‌اثر کردن ثبت SIS بود؛
-
رویه قضایی تثبیت‌شده در ایتالیا تصریح می‌کند که ثبت SIS مانع از اعطای اقامت با هدف حمایتی نیست (مانند پناهندگی، حمایت ویژه، دلایل بشردوستانه)، اما مانع قانونی کامل برای تبدیل آن به اقامت‌های معمولی مانند کار، تحصیل یا پیوست خانوادگی محسوب می‌شود؛
-
اثبات بی‌پایه بودن یا حذف ثبت SIS بر عهده فرد خارجی است. در این پرونده، شاکی تنها اعلام کرده بود که بدون مشکل از سوئیس عبور کرده، بدون آنکه سندی ارائه دهد یا حذف ثبت را از مقامات سوئیسی بخواهد؛
-
مقامات ایتالیایی موظف‌اند به ثبت موجود در SIS پایبند باشند، مگر در موارد استثنایی که بر اساس الزامات قانون اساسی یا تعهدات بین‌المللی مانند منع بازگرداندن قابل توجیه باشد.
۴. نتیجه‌گیری
این رأی یک تمایز روشن میان حق برخورداری از حمایت و مجوزهای اقامتی با دلایل غیرحمایتی برقرار می‌کند. در حالی که ثبت SIS نمی‌تواند مانع از اعطای اقامت حمایتی شود، اما هرگونه تبدیل به نوع اقامت غیرحمایتی را از نظر حقوقی غیرممکن می‌سازد.
رأی TAR لاتزیو در راستای یک رویه قضایی سخت‌گیرانه است که بر اعتبار فراملی سیستم SIS تأکید دارد، اما هم‌زمان یک حاشیه حمایتی محدود در چارچوب حقوق بنیادین و تعهدات بین‌المللی باز می‌گذارد.
برای وکلای مهاجرت، این رأی یادآور دو ضرورت است:
اولاً بررسی اولیه وجود یا عدم وجود ثبت در SIS؛
ثانیاً در صورت وجود ثبت، باید اقدامات لازم برای حذف آن از سوی کشور ثبت‌کننده انجام شود، پیش از آنکه اقدام به درخواست تبدیل اقامت شود.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر