لغو اجازه اقامت بلندمدت اتحادیه اروپا: یادداشتی بر رأی دادگاه اداری منطقهای لومباردیا – شعبه چهارم – جلسه ۳ آوریل ۲۰۲۵ (انتشار در ۲۸ مه ۲۰۲۵)
وکیل فابیو لوسربو
چکیده
رأی صادره از دادگاه اداری منطقهای لومباردیا، شعبه چهارم، پس از جلسه ۳ آوریل ۲۰۲۵ و انتشار آن در ۲۸ مه ۲۰۲۵، فرصتی فراهم میکند تا به یکی از مسائل بنیادی در حقوق مهاجرت بازگردیم: لغو اجازه اقامت بلندمدت اتحادیه اروپا بر اساس ماده ۹ قانون مهاجرت ایتالیا. این رأی در شرایطی صادر شده که سیاستهای امنیتی بهطور فزایندهای سختگیرانه شدهاند و دادگاه تلاش دارد میان ارزیابی خطر اجتماعی فرد خارجی، حفظ نظم عمومی و حمایت از پیوندهای خانوادگی و سطح ادغام او در ایتالیا، توازن مناسب برقرار کند.
۱. چارچوب حقوقی و اهمیت ارزیابی فردی
ماده ۹ از قانون مصوب ۱۹۹۸ شماره ۲۸۶، شرایط صدور، رد و لغو اجازه اقامت بلندمدت اتحادیه اروپا را تنظیم میکند. بند چهارم این ماده، اداره را موظف میسازد که عناصر مختلف را بهطور همزمان ارزیابی کند: محکومیت کیفری، ماهیت رفتار، مدت اقامت، پیوندهای خانوادگی و میزان ادغام اجتماعی و شغلی.
بند هفتم این معیارها را به روند لغو نیز تسری میدهد و ایجاب میکند که بین منافع عمومی و حقوق فردی یک ارزیابی دقیق و متناسب صورت گیرد. دیوان قانون اساسی و رویه قضایی اداری ایتالیا همواره هرگونه رویکرد خودکار را رد کرده و بر ضرورت ارزیابی مشخص، واقعی و متناسب تأکید داشتهاند.
اهمیت ویژهای دارد که دیوان قانون اساسی تصریح کرده است:
«تصمیم باید بر پایه ارزیابی خطر اجتماعی فرد خارجی باشد، با استدلالی مفصل که نهفقط بر محکومیت کیفری بلکه بر مجموعهای از عناصر مبتنی باشد»
(دیوان قانون اساسی، دستور ۲۷ مارس ۲۰۱۴، شماره ۵۸).
همچنین، رأی مهم دیوان دادگستری اتحادیه اروپا در تاریخ ۳ سپتامبر ۲۰۲۰ (پروندههای C-503/19 و C-592/19) مجدداً تأکید میکند که پیشینه کیفری بهتنهایی نمیتواند مبنای رد یا لغو وضعیت اقامت بلندمدت باشد و باید ارزیابی فردی شامل ماهیت جرم، خطر فعلی، مدت اقامت و عمق پیوندهای فرد با کشور محل اقامت انجام شود.
۲. شرح واقعه و تحلیل دادگاه
در پرونده حاضر، فرد خارجی – با سابقه اقامت طولانی و پیوندهای خانوادگی در ایتالیا – تصمیم اداره مبنی بر لغو اجازه اقامت بلندمدتش را به این استناد به چالش کشید که اداره بر مبنای محکومیت کیفری، بدون ارزیابی واقعی، تصمیم گرفته است.
اما دادگاه پس از بررسی پرونده اداری، نتیجه گرفت که اداره یک ارزیابی گسترده و چندلایه انجام داده است: تحلیل رفتار مجرمانه، بررسی محیط اجتماعی و روابط پس از پایان محکومیت، ارزیابی منابع مالی مشروع، رفتار کلی فرد و همچنین تحلیل پیوندهای خانوادگی. دادگاه نتیجه گرفت که ارزیابی خطر اجتماعی فعلی منطقی بوده و در این مورد، منافع عمومی در حمایت از نظم عمومی بر منافع خصوصی غلبه دارد.
دادگاه همچنین بر این نکته تأکید میکند که «مقایسه و موازنه دقیق» که در حقوق اتحادیه اروپا الزامی است، در این پرونده به شکل واقعی و نه صوری انجام شده است.
۳. تحلیل انتقادی در تداوم سنت قضایی کلاسیک
این رأی کاملاً در راستای رویکرد سنتی دادگاههای اداری ایتالیاست؛ رویکردی که اولویت را به نظم عمومی میدهد اما همزمان بر ممنوعیت کامل هرگونه رویکرد خودکار تأکید میکند. دادگاه از یک سو اصل ارزیابی فردی را تأیید میکند و از سوی دیگر، دامنه قابلتوجهی برای تشخیص اداره در سنجش خطر باقی میگذارد.
از منظر عملی، رأی روشن میکند که دفاع باید تصویری جامع و مستند از ادغام، ثبات اقتصادی و پیوندهای خانوادگی فرد ارائه دهد، زیرا این عناصر میتوانند نتیجه دعوی را بهطور اساسی تحت تأثیر قرار دهند.
۴. نتیجهگیری
دادگاه اداری منطقهای لومباردیا با رأی ۳ آوریل ۲۰۲۵ منتشرشده در ۲۸ مه ۲۰۲۵، بار دیگر تعادل حساس میان حمایت از نظم عمومی و تضمین حقوق فرد خارجی دارای اقامت طولانی را تصدیق میکند و در عین حال به اصول قانون اساسی و مسیر مشخصشده توسط دادگاه عدالت اتحادیه اروپا وفادار میماند.
این رأی مجدداً تأکید میکند که لغو اجازه اقامت بلندمدت اتحادیه اروپا مستلزم استدلالی جامع و چندبعدی است، و در مواردی که خطر اجتماعی واقعی و فعلی باشد، این خطر میتواند بر پیوندهای خانوادگی و معیارهای ادغام غلبه کند.
وکیل فابیو لوسربو
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر