دیوان اداری لاتزیو: لغو رد ویزای توریستی به دلیل نقص در تحقیقات اداری
دیوان اداری منطقه‌ای لاتزیو، شعبه پنجم، با رأی شماره 16595/2025 (RG 9889/2022)، تصمیم سفارت ایتالیا در نایروبی مبنی بر رد ویزای توریستی را لغو کرد. این رأی یک سابقه مهم در موضوع ویزاهای کوتاه‌مدت و رویههای کنسولی به شمار می‌رود، به‌ویژه در ارتباط با حق مشارکت در روند اداری.
پرونده مربوط به یک تبعه خارجی بود که برای ویزای توریستی درخواست داده بود، اما سفارت درخواست او را با این استدلال که «شک‌های معقولی» در مورد قصد وی برای ترک منطقه شنگن پس از پایان ویزا وجود دارد، رد کرد. متقاضی به دیوان اداری لاتزیو شکایت کرد و به نقض مقررات اتحادیه اروپا (مقرره 810/2009)، فرمان ریاست جمهوری 394/1999 و ماده 10 مکرر قانون 241/1990 استناد نمود.
دادگاه شکایت را پذیرفت و تأکید کرد که اداره قبل از صدور تصمیم، دلایل رد را به متقاضی اعلام نکرده و در نتیجه او فرصت پاسخگویی و ارائه توضیحات را نیافته است. به گفته قضات، این قصور باعث نقص در تحقیقات اداری شده و تصمیم رد را غیرقانونی ساخته است.
همچنین دادگاه توضیح داد که اصلاحات وارد شده با فرمان‌قانونی 145/2024 ــ که اعمال ماده 10 مکرر را در روندهای مربوط به ویزاها منتفی میکند ــ در این پرونده قابل اجرا نیست، زیرا درخواست در سال 2022 ثبت شده بود؛ یعنی پیش از لازم‌الاجرا شدن قانون جدید در سال 2025.
بر این اساس، دادگاه تصمیم رد و یادداشت بعدی سفارت را لغو کرد، اما درخواست غرامت را نپذیرفت. دلیل این امر آن بود که شکایت پس از پایان دوره سفر برنامه‌ریزی‌شده ارائه شد و هیچ درخواستی برای تعلیق فوری تصمیم مطرح نگردید.
این حکم بر یک اصل اساسی تأکید میکند: حق دفاع و مشارکت در روندهای اداری در مواردی که آزادی‌های فردی و حق تردد را تحت تأثیر قرار می‌دهند، حداقل تا زمان اجرای مقررات جدید، همچنان جایگاه مرکزی خود را حفظ میکند.
این موضوع همچنان برای اتباع خارجی و وکلایی که در زمینه ویزاهای گردشگری، تحصیلی و کاری فعالیت دارند، بسیار مهم و عملی است و بار دیگر نقش دیوان اداری را در ایجاد توازن میان الزامات امنیتی و حمایت از حقوق فردی برجسته می‌سازد.
وکیل فابیو لوسچربو
