دادگاه بولونیا حق کار برای پناهجویان را به رسمیت شناخت: حکمی برای تضمین حقوق و کرامت انسانی
دادگاه بولونیا با صدور حکمی در تاریخ ۲۰ فوریه ۲۰۲۴ (شماره پرونده RG. 601/2024) تصمیمی مهم در زمینه حمایت بین‌المللی اتخاذ کرد که دو جنبه اساسی را در مورد حقوق پناهجویان روشن می‌کند: تسریع در زمان‌بندی برای ثبت رسمی درخواست‌های پناهندگی و حق کار پس از گذشت ۶۰ روز از اعلام تمایل به درخواست پناهندگی.
زمینه پرونده
در این پرونده، شاکی در اکتبر ۲۰۲۳ تمایل خود را برای ارائه درخواست جدید پناهندگی اعلام کرد، اما تاریخ ثبت رسمی درخواست در اداره پلیس (کوئستورا) برای مارس ۲۰۲۴ تعیین شد. در همین حال، شاکی با حکم اخراج از خاک ایتالیا و دستور ترک کشور روبرو بود که این احکام بعدها توسط قاضی صلح به حالت تعلیق درآمدند. شاکی با ارائه دادخواست فوری بر اساس ماده ۷۰۰ قانون آیین دادرسی مدنی، از دادگاه درخواست کرد:
- تسریع در زمان‌بندی برای ثبت رسمی درخواست پناهندگی.
- به رسمیت شناختن حق وی برای کار پس از گذشت ۶۰ روز از اعلام تمایل به درخواست پناهندگی.
حق ثبت درخواست در مهلت قانونی
در مورد درخواست اول، دادگاه تأیید کرد که فاصله ۵ ماهه بین اعلام تمایل به ارائه درخواست پناهندگی و ثبت رسمی آن، به طور قابل توجهی از مهلت قانونی مقرر در ماده ۲۶، بند ۲ مکرر از قانون ۲۵/۲۰۰۸ تجاوز می‌کند. با این حال، قاضی خطر فوری برای تسریع زمان‌بندی را رد کرد، چرا که جلسه دادرسی چند روز قبل از تاریخ تعیین‌شده توسط کوئستورا برگزار شد و خطر اخراج نیز به دلیل تعلیق حکم اخراج توسط قاضی صلح منتفی شده بود.
حق کار و زمان محاسبه
بخش مهم‌تر و نوآورانه‌تر این حکم به موضوع دوم، یعنی حق پناهجو برای کار پس از گذشت ۶۰ روز از اعلام تمایل به پناهندگی مربوط می‌شود. دادگاه تأکید کرد که حق ثبت رسمی درخواست در زمان مقرر تنها یک مسئله شکلی نیست، بلکه یک تضمین اساسی برای پناهجویان است. این حق به منظور تأمین معیشت اساسی پناهجویان طراحی شده و در عین حال از بروز مشکلاتی مانند کار غیرقانونی یا ورود به فعالیت‌های غیرقانونی جلوگیری می‌کند.
دادگاه توضیح داد که دوره ۶۰ روزه، که در ماده ۲۲، بند ۱ از قانون ۱۴۲/۲۰۱۵ برای صدور مجوز کار تعیین شده است، از زمان اعلام تمایل به درخواست پناهندگی در کوئستورا شروع می‌شود، نه از زمان ثبت رسمی درخواست (از طریق فرم C3). این تفسیر با هدف قانون سازگار است و از این که الزامات اداری به ضرر پناهجویان تمام شود یا اثرات منفی مانند تشویق به فعالیت‌های غیرقانونی داشته باشد، جلوگیری می‌کند.
صدور مجوز اقامت موقت
برای تقویت این تفسیر، دادگاه حکم داد که باید برای شاکی مجوز اقامت موقت بر اساس ماده ۴ از قانون ۱۴۲/۲۰۱۵ صادر شود، که به صورت فوری اجازه کار را فراهم می‌کند. این تصمیم حفاظت مؤثر و فوری را تضمین کرده و مانع از این می‌شود که تأخیر در ثبت رسمی درخواست‌ها به معنای نقض حقوق اساسی باشد.
نتیجه‌گیری
تصمیم دادگاه بولونیا تأیید مهمی بر حق کار برای پناهجویان است و تصریح می‌کند که دوره ۶۰ روزه از زمان اعلام تمایل به درخواست پناهندگی آغاز می‌شود، نه از زمان ثبت رسمی درخواست. این حکم بر اهمیت برخورد عادلانه و منصفانه با پناهجویان تأکید دارد و حقوق اساسی آنها را در کنار ادغام اجتماعی و اقتصادی تضمین می‌کند.
این حکم، علاوه بر اهمیت قانونی، یک سابقه قابل توجه برای حفاظت از حقوق مهاجران در سیستم قضایی ایتالیا ارائه می‌دهد.
وکیل فابیو لوسِربو
ثبت‌شده در حوزه مهاجرت و پناهندگی در سامانه شفافیت اتحادیه اروپا – شماره ثبت: 280782895721-36
